Nhiệt luyện thép trong gia công chế tạo máy

Nhiệt luyện thép trong gia công, chế tạo chi tiết, máy móc thiết bị là một công đoạn thường được dùng để làm thay đổi cơ tính của thép. Nhiệt luyện được chia làm 2 phần: nhiệt luyện thông thường và hóa nhiệt luyện. Trong bài này chỉ xin giới thiệu với bạn đọc về phương pháp nhiệt luyện thông thường, phần hóa nhiệt luyện tác giả sẽ xin nêu ở các bài viết sau.

Hình ảnh nhiệt luyện thép

Có khá nhiều khái niệm, định nghĩa về nhiệt luyện thép tuy nhiên có thể tóm lại định nghĩa về nhiệt luyện thép như sau: Nhiệt luyện là một công nghệ sử dụng các biến đổi của nhiệt độ để làm thay đổi cấu tạo bên trong của kim loại, hợp kim qua đó làm thay đổi tính chất của chúng theo yêu cầu mong muốn.

Nhiệt luyện thép tốt nhất cần dựa theo tính chất của sắt, hợp kim sắt, các nguyên tố theo các giản đồ trạng thái, để làm biến đổi cơ tính của thép trở nên cứng hơn hoặc làm cho thép trở nên mềm hơn.

Ngoài ra để nhiệt luyện thép tốt nhất, cần phải dựa vào các biểu đồ, đồ thị nhiệt luyện đối với các loại thép.

Các phương pháp nhiệt luyện cơ bản:

Ủ: Là phương pháp nung nóng thép đến nhiệt độ nhất định (từ 200 - 1000⁰C), giữ nhiệt lâu rồi làm nguội chậm cùng với lò để đạt được tổ chức ổn định.

Ủ có mục đích để làm mềm, dẻo thép để phục vụ các công việc như gia công cắt gọt, chế tạo. Ủ bao gồm ủ hoàn toàn, ủ không hoàn toàn, ủ đẳng nhiệt, ủ xementít, ủ khử ứng suất .

Thường hóa: Là phương pháp nhiệt luyện gồm nung nóng thép đến trạng thái hoàn toàn Austenit (A₃ +(30 - 50^oC) hay A­_cm + (30 - 50^oC)) giữ  nhiệt rồi làm nguội tiếp theo trong không khí tĩnh để Austenit phân hóa thành peclit phân tán thành xocbit với độ cứng tương đối thấp.

Tôi thép: Tôi thép là phương pháp nung nóng thép lên cao quá nhiệt độ tới hạn để làm xuất hiện tổ chức Austenit giữ nhiệt rồi làm nguội nhanh thích hợp để austenit chuyển thành mactenxit hay các tổ chức không ổn định khác với độ cứng cao.

Thước quy đổi độ cứng

Ram thép: Ram là phương pháp nhiệt luyện nung nóng thép đã tôi dưới các nhiệt độ nhiệt độ tới hạn (AC₁), giữ nhiệt độ ở một thời gian và làm nguội. Nhằm để mactenxit và austenit dư phân hóa thành các tổ chức thách hợp phù hợp với điều kiện làm việc quy định.

Ram thép là công đoạn nhiệt luyện thường được kết hợp sau khi tôi. Ram thép bao gồm ram thấp, ram trung bình và ram cao.